ROŚLINY RETRO DALIE

Głównym walorem dalii są różnobarwne okazałe kwiaty, w właściwie kwiatostany. W szerokiej palecie kolorów brakuje jedynie niebieskiego. Rosnąca dziko w Meksyku, niepozorna, czerwono kwitnąca bylina wkrótce po sprowadzeniu do Europy w końcu XVIII wieku stała się jedną z najbardziej poszukiwanych i modnych roślin. Nazwę nadano jej na cześć szwedzkiego podróżnika A. Dahla, ucznia Linneusza. Okazała się wdzięcznym obiektem dla hodowców. Już na początku IX wieku wyhodowano odmianę pełnokwiatową, a w latach siedemdziesiątych tegoż stulecia wytworzono pierwsze odmiany o kwiatostanach typu kaktusowego, w następnych dziesięcioleciach inne liczne odmiany, różniące się średnicą kwiatostanów, od miniatur (4-6 cm) do olbrzymów (20-30 cm).

Aby uporządkować to daliowe bogactwo, wyodrębniono 10 grup różniących się budową i wielkością kwiatostanów: -dalie pojedyncze, anemonowe, kołnierzykowe, peoniowe, dekoracyjne, pomponowe, kuliste, kaktusowe, półkaktusowe, inne dalie np. storczykowe.

Dalie są roślinami, które do obfitego kwitnienia wymagają żyznego, wilgotnego podłoża i słonecznego stanowiska. Miejsce dla nich przeznaczone zaleca się nawieźć jesienią dobrze rozłożonym obornikiem lub kompostem. Jeżeli tego nie uczynimy, można na wiosnę rozsiać wieloskładnikowy nawóz mineralny np. azofoskę.

Zastosowanie oraz miejsce danej odmiany w ogrodzie zależy głównie od wysokości roślin. Odmiany niskie nadają się na obwódki, do tworzenia kompozycji z innymi gatunkami roślin w reprezentacyjnej części oraz do obsadzania różnego rodzaju pojemników. Odmiany wysokie, wykorzystywane także na kwiaty cięte, sadzimy zwykle w tylnej części ogrodu, tak aby nie przesłaniały innych niższych roślin.

Wysokie dalie wspaniale wyglądają pojedynczo lub w grupach na trawnikach i w parkach. Doskonałe są także jako rośliny osłonowe. W początkowym okresie po posadzeniu dalie potrzebują duże ilości wody.

Najwcześniej zakwitają niskie odmiany o kwiatostanach pojedynczych, następnie o kwiatostanach półpełnych i pełnych. Odmiany wysokie kwitną najpóźniej.

  Rozmnażamy dalie najczęściej przez sadzonkowanie lub przez podział karp. Przez nasiona rozmnaża się niskie dalie pojedyncze lub półpełne, ale one mało wiernie powtarzają cechy rodziców. W handlu spotyka się zwykle mieszanki kolorów. Podział karp stosujemy wówczas, gdy nie zależy nam na otrzymaniu większej ilości roślin. Dzielić je należy tak, aby odjęte, bulwiasto zgrubiałe korzenie miały u wierzchołka co najmniej jeden silnie wykształcony pączek (oczko).

Przy masowym rozmnażaniu dalii stosujemy głównie sadzonkowanie. W tym celu karpy korzeniowe umieszczamy na wiosnę w ciepłym pomieszczeniu i z pojawiających się pędów sporządzamy sadzonki. Przed włożeniem sadzonki do podłoża (torf z piaskiem w stosunku 1:1) zanurzamy koniec w ukorzeniaczu dla roślin zielnych.

Późnym latem i jesienią dalie tworzą grube „bulwy” korzeniowe. Po wystąpieniu pierwszych przymrozków należy wykopać część podziemną razem z kilkucentymetrową częścią łodygi. Karp nie otrzepujemy z ziemi. Przechowujemy je w chłodnych pomieszczeniach (4-8 st. C), najlepiej takich, w których dobrze „czują się ziemniaki”. Dla zabezpieczenia przed wysychaniem okrywamy je kilkucentymetrową warstwą torfu lub trocin. Co 2-3 tygodnie należy kontrolować ich stan. Jeśli „bulwy” więdną, karpy podlewamy. Do przechowywania zostawia się tylko karpy zdrowe. Lepiej co jakiś czas kupić nowe, niż rozmnażać chore.


Artykuły prasowe o tematyce ogrodniczej drukownane w latach 2004-2006
w Kurierze Porannym i Gazecie Współczesnej przez Jerzgo Gwoździeja.