ROZMNAŻANIE ROŚLIN PRZEZ SADZONKI
| Na ogół amatorzy ogrodnicy uważają sadzonkowanie roślin za czynność trudną i skomplikowaną, a na dodatek nie zawsze efektywną (co często wynika z naszej niewiedzy i popełnianych przy tym błędów). Sadzonkowanie polega na oddzieleniu fragmentu rośliny (łodygi korzenia, liścia) zdolnego do odtworzenia nowego osobnika. Sadzonka jest więc częścią rośliny matecznej, która po umieszczeniu w sprzyjających warunkach fizycznych, nie tylko jest zdolna do dalszego życia, lecz także do odtworzenia brakujących części , by powoli stać się samodzielną rośliną. Rośliny rozmnażamy przez sadzonki ponieważ liczne z nich nie tworzą nasion lub ich nasiona nie dojrzewają w naszym klimacie. Ponadto mieszańce, które mogą powstać w wyniku zapłodnienia kwiatów, a więc egzemplarze pochodzące z nasion różnią się często od rośliny matecznej. Podział karp, rozmnażanie przez odkłady, szczepienie lub przez sadzonki, to cztery podstawowe metody rozmnażania wegetatywnego. Jeżeli chodzi o odkłady i szczepienie, to roślina mateczna i część rozmnażana stykają się ze sobą, zaś w przypadku sadzonkowania i podziału karp część rośliny jest całkowicie odłączana od rośliny matecznej i przenoszona do warunków zapewniających jej wzrost. Podział karpy nie stwarza żadnych problemów, gdyż oddzielona część staje się szybko samodzielną rośliną, posiada bowiem korzenie i część nadziemną rośliny matecznej. W przeciwieństwie do tego, sadzonce – będącej tylko fragmentem rośliny matecznej – trzeba zapewnić takie warunki, aby jak najszybciej wypuściła korzenie, gdyż pozbawiona ich, szybko zginie. Istnieje wiele sposobów sadzonkowania roślin i to w różnych okresach. Każdy gatunek wymaga odpowiedniego sposobu. Rozróżniamy różne typy sadzonek: sadzonki pędowe, sadzonki zdrewniałe pobierane z pędów bezlistnych, sadzonki korzeniowe, sadzonki z pędów zielnych, sadzonki otrzymane z oczka, sadzonki liściowe, sadzonki łuskowe. Dokonując wyboru rośliny, z której będziemy chcieli pobrać sadzonkę, należy przestrzegać pewnych podstawowych zasad. Roślina mateczna musi charakteryzować się doskonałym zdrowiem i być okazem w pełni charakterystycznym dla gatunku lub odmiany. Nie należy pobierać sadzonek z części rośliny, która wydaje się nam zbyt bujnie rosnąca lub zbyt słaba, porażona przez choroby czy szkodniki. Nie pobieramy też sadzonek z roślin obficie nawożonych, gdyż ich pędy są zbyt delikatne. by młode korzenie sadzonek mogły się łatwo rozwijać, muszą mieć podłoże porowate i przewiewne. Można korzystać w tym wypadku z różnych materiałów: piasku rzecznego, ziemi wrzosowej, ziemi liściowej, perlitu, wermikulitu, miału styropianowego lub torfu. W większości przypadków podłoże do sadzonek składa się z 2 składników. Najczęściej używa się piasku i torfu w równym stosunku 1:1. |
Przygotowanym podłożem napełniamy pojemniki w których będziemy ukorzeniać sadzonki. Mogą to być doniczki plastikowe lub skrzyneczki. Podłoże w pojemnikach lekko ugniatamy i obficie zlewamy wodą. Za pomocą pikulca, palca lub patyka grubości średnicy sadzonki należy zrobić otwór w podłożu. Następnie włożyć do niego sadzonkę i ugnieść delikatnie podłoże wokół sadzonki pikulcem lub po prostu palcami. Wskazane jest, aby przed włożeniem sadzonki do podłoża zanurzyć jej koniec w ukorzeniaczu który to preparat można nabyć w sklepach ogrodniczych. Preparat ten w swoim składzie zawiera hormony przyśpieszające ukorzenianie roślin, oraz środki grzybobójcze zapobiegające chorobom. Po posadzeniu trzeba bardzo delikatnie podlać sadzonki konewką z nałożonym sitkiem o bardzo drobnych otworach. Aby sadzonki wznowiły wzrost, należy im stworzyć odpowiednie warunki. Przede wszystkim zapewnić dostateczna ilość światła, ale i chronić przed bezpośrednim działaniem promieni słonecznych. Odpowiednia wilgotność jest również jednym z głównych czynników , które należy zapewnić sadzonkowanym roślinom. Torba foliowa przykrywająca naczynie z sadzonkami będzie stanowiła osłonę utrzymującą wilgoć. Bardzo korzystny wpływ na ukorzeniające się sadzonki ma ich zraszanie. Wreszcie ostatni czynnik odgrywający główną rolę podczas ukorzeniania roślin to ciepło. Doskonałym okresem do ukorzeniania iglastych roślin ozdobnych takich jak: cis, cyprys, jałowiec, tuja są miesiące sierpień i wrzesień. Sadzonki z tych roślin powinny mieć długość około 10 – 15 cm. U podstawy każdej sadzonki powinna pozostać tzw. piętka, co uzyskuje się oddzielając ją palcami od rośliny matecznej. Przy cisie oczyszczamy podstawę sadzonki usuwając ostrym nożem lub żyletką dolne igły. Do ukorzeniania roślin iglastych używamy ukorzeniacza do roślin zdrewniałych. Temperatura podczas ukorzeniania 15 – 18 st.C W sierpniu i wrześniu możemy ukorzeniać także niektóre rośliny z sadzonek zielnych np. pelargonie rabatowe. W tym celu odcinamy od rośliny matecznej sadzonki długości 10cm i usuwamy z niej 2 lub 3 liście równo z pędem. Do ukorzeniania stosujemy ukorzeniacz do roślin zielnych. |
Artykuły prasowe o tematyce ogrodniczej drukownane w latach 2004-2006
w Kurierze Porannym i Gazecie Współczesnej przez Jerzgo Gwoździeja.